Beton Çeşitleri ve Özellikleri 2025

Beton, inşaat ve yapı sektörlerinde kullanılan en temel hazır yapı malzemelerinden bir tanesidir. Beton, temelde farklı maddeler kullanılarak ( su, çimento, agrega ) harmanlasıyla elde edilir. Beton her ne kadar bu 3 temel maddelerden meydana gelse de farklı amaçlar için beton çeşitleri vardır. Bu makalemizde, beton çeşitleri (türleri) ve özellikleri konusunda detaylı bilgi vereceğiz.

Beton Nedir ?

Beton, basitçe çimento, su ve agrega ( kum veya küçük taş ) belirli oranda karıştırılarak elde edilir. Beton karışımı için kullanılan çimento bağlamak için, su kimyasal tepkimeyi sağlamak ve sertleşmeyi sağlamak, agrega ise daha çok mukavemet sağlamak için kullanılır. Ek olarak farklı kimyasallarda eklebilir.

C Beton Nedir ?

C Beton, betonun belirli basınca dayanlıklılığı ifade eden bir tür sınıflamadır. Aşağıdaki tabloda Beton Sınıfları Ve Dayanımları (TS500) ve Beton Sınıflarına Göre k1 Değerleri ile ilgi tablolar aşağıda verilmiştir.

Beton Sınıflarına Göre k1 Değerleri

Beton Çeşitleri Nelerdir?

Beton çeşitleri; birim ağırlık, basınç dayanımları, üretildikleri yer ve uygulanan yerlere göre 4 çeşittir. 4 beton türü aşağıda detaylı olarak verilmiştir.

Birim Ağırlığına Göre Beton Çeşitleri ( Türleri )

Hafif beton, birim ağırlıkları 1840 kg/m³‘ü geçmeyen ve 28 günlük silindir basınç dayanımı 17 MPa‘ı aşan betonlara denir. Hafif beton 3 gruba ayrılır:

a) Yalıtım Betonları: Birim ağırlıkları 300 kg/m³ – 800 kg/m³ arasında,

b) Orta Mukavemetli Hafif Betonlar: Birim ağırlıkları 800 kg/m³ – 1400 kg/m³ arasında,

c) Taşıyıcı Hafif Betonlar: Taşıyıcı Hafif Betonlar: Birim ağırlıkları 1400 kg/ m³’den büyük olan betonlardır.

Normal beton,  birim ağırlıkları 1840 kg/m³’ü geçen ve 28 günlük silindir basınç dayanımı 17 MPa’ı aşan betonlara “normal beton” denir. Genellikle inşaat projelerinde kullanılır.

Ağır beton, birim ağırlıkları 3000 – 8000 kg/m3 arasında değişen betonlara ağır beton adı verilir. Ağır betonlar genellikle, nükleer santrallerde, askeri yapılarda ve radyasyon yayan yerlerde kullanılır.

Basınç Dayanımlarına Göre Beton Çeşitleri ( Türleri )

Normal Dayanımlı beton, C 50 ‘ye kadar basınç dayanımı olan betonlara verilen addır.

Yüksek dayanımlı beton, C 50’den daha fazla basınç dayanımı olan betona verilen addır.

Normal ve Ağır Beton İçin Basınç Dayanımı Sınıfları

Hafif Betonun Basınç Dayanım Sınıfları

Üretim Yerine Göre Beton Çeşitleri

Üretim yerine göre beton türleri, betonun üretilme yerine göre yapılan sınıflandırmadır. Aşağıda 3 adet sınıflandırma yapılmıştır.

Şantiye betonu, betonun şantiye (inşaat) içerisinde mobil araçlarla üretilmesiyle şantiye betonu olarak adlandırılır.

Hazır (Transmikser) Beton, beton santralinde üretilip, inşaat alanına transmikserlerle ile taşınan betondur.

Prefabrik Beton, betonun tüm süreçleri fabrikada tamamlanarak, şantiye de monte edilen betondur.

Uygulama Yerine Göre Beton Çeşitleri

Beton uygulama yapılan yerine göre çeşitleri, betonun işlem yapılacağı alana göre alınan isimdir. Uygulama yerine göre beton türlerini aşağıda detaylıca görebilirsiniz.

Temel Betonu, yapıların zemini sağlamlaştırmak için kullanılan betonlara denilmektedir. Genellikle bina temelleri, köprü ayakları ve sulu alanlarda kullanılır.

Kolon ve Kiriş Betonu, yapılardaki taşıyıcı ana betonlara verilen addır. Bina ana iskeletinde, bina yük ayaklarında.

Döşeme Betonu, ana yapıdaki yatay döşenen kat betonlarıdır. Bu betonlar hem tavan da hem de taban da bulunmaktadır.

Duvar beton, ana yapının duvarlarında kullanılan betondur. Binaların içinde duvarlarda veya şantiye alanındaki perde duvar, istinat duvarlarında kullanılan beton türüdür.

Şap betonu, genellikle zemin kaplamalarda daha ince işçilikle isteyen aynı zamanda tasviye betonun üzerine atılan betondur. Genellikle bina tabanları, otopark, tüm yapı zeminlerinde kullanılır.

Yol ve Otopark Betonu, genellikle yollarda ve otoparklarda kullanılan betondur ve araç yükünü kaldırabilecek kadar dayanıklıdır.

Su Altı Betonu, özel kimyasallarda su altında kullanılabilecek beton türüdür. Deniz inşaatlarında ve barajlar, nehirlerde kullanılabilen betondur.

Dekoratif Beton, zeminlerde estetik amaçlı uygulanan betonlarda denir. Fabrika zeminleri, dekoratif yüzeylerde uygulanmaktadır.

Radyasyon Korumalı Beton, radyasyona karşı özel kimyasallarla koruma sağlayan betona denir. Nükleer santral, hastanelerde uygulanmaktadır.

Ağır yük betonlar, daha çok yüksek yükleri taşıma kapasitesi olan betonlara denmektedir. Ağır makine yolları, limanlarda uygulanmaktadır.

Saha betonu, genellikle zemin yüzlere atılan yer betonlara denmektedir.

Beton Özellikleri Nelerdir ?

Beton bileşen malzeme özellikleri, betonun dayanıklılığına ve don korozyonuna sebep olacak kimyasallar olmamalıdır.  Betona karıştırılan çimentonun EN 197-1 veya TS 10157 veya TS 21 genel uygunluğu olmalıdır. Agregaların TS 706 EN 12620:2000, EN 13055-1:1997 standartlına uygun olmalıdır. Su ise EN 1008: 1997’ye uygun olmalıdır. Kimyasal katkı maddelerin ise EN 934-2’ye uygun olmalıdır.

Beton Nerelerde Kullanılır ?

Beton, yapı projelerinde birçok alanda ve aşamada kullanılır. Betonun nerede kullanıldığını aşağıda detaylıca aktarılmıştır.

Betonun Binalarda Kullanımı

Beton binalarda genellikle; temellerde, kolon ve kirişlerde, döşemelerde ve iç-dış duvarlarda kullanılmaktadır.

Betonun Altyapı Projelerde Kullanımı

Beton altyapı projelerinde; yollar, otoyollar, köprüler, tüneller sıkça kullanılmaktadır.

Betonun Sanayi Yapılarında Kullanımı

Beton sanayi yapılarda; fabrika zeminlerde, depolarda, üretim merkezlerinde kullanılmaktadır.

Betonun Su Yapılarda Kullanımı

Betonun su yapılarından kullanımı; Barajlar, limanlar, iskeleler kullanılmaktadır.

Betonun Enerji Yapılarda Kullanımı

Betonun enerji yapılarında kullanımı; nükleer santraller, barajlar, elektrik tesislerinde kullanılır.

Betonun Ulaşım Yapılarında Kullanımı

Betonun ulaşım sektöründe kullanımı; havaalanları, yollar, demiryolları inşaatları, otoparklar da kullanılmaktadır.

Betonun Hızlı Yapılar Yapılarında Kullanımı

Betonun hızlı yapılarda kullanımı; prefabrik evler, modüler betonlarda kullanılır.

C100 Beton nerelerde kullanılır?

C 100 beton, basınç sınıflandırmasında en yüksek dayananıma sahip olan beton olduğu için çok yüksek gökdelenlerde, köprülerde, ağır yük depolarda kullanılır.

C50 Beton nerelerde kullanılır?

C 100 beton, basınç sınıflandırmasında orta dayananıma sahip olan beton olduğu için yüksek mukavemetli ihtiyacı olan betonlarda, beton döşemelerde, kat döşemelerde kullanılır.

Beton Özellikleri Nelerdir ?

Beton özelliklerinden dolayı yaygın olarak yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır. Beton özellikleri aşağıda sıralanmıştır.

• Ekonomik olması
• Yaygın üretim ağına sahip olması
• Dayanıklı olması
• İhtiyaca göre özelleşebilmesi
• Yangına karşı dirençli olması
• Kimyasal ve fiziksel etkilerden çok etkilenmiyor olması
• Farklı kalitede bulunabilmesi

Sonuç

Bu makalemizde sizlere beton çeşitleri ve özellikleri konusunda detaylı bilgi verdik. Aynı zamanda beton türlerinin nasıl sınıflandırıldığı ile ilgili bilgi aktardık. Daha fazla bilgi için bize ulaşabilirsiniz.